Και στη διάγνωσή της η Λεπτοσπείρωση είναι δύσκολη. Αυτό γιατί όπως εξηγήσαμε δεν υπάρχουν χαρακτηριστικά συμπτώματα ή ευρήματα αιματολογικών και βιοχημικών εξετάσεων που να είναι ΕΙΔΙΚΑ της νόσου.Όλα τα παραπάνω ποικίλλουν ανάλογα με το ζώο, το παθογόνο στέλεχος που το προσέβαλλε, το στάδιο της νόσου τη στιγμή της εξέτασης(οξεία, υπεροξεία, χρόνια).
Βασική προϋπόθεση είναι η πολύ καλή γνώση της ασθένειας από τον Κτηνίατρο ο οποίος θα πρέπει συνδυάζοντας Ιστορικό, Κλινική εικόνα του ζώου, Εργαστηριακές και άλλες εξετάσεις να θέσει την υποψία της νόσου και να πραγματοποιήσει ειδικές εξετάσεις που θα οδηγήσουν στην επιβεβαίωσή της.
Κάποια από τα συχνά ευρήματα των ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΩΝ εξετάσεων είναι: Λευκοπενία(χαμηλά λευκά) στην Υπεροξεία φάση, Λευκοκυττάρωση(ανεβασμένα λευκά) στην Υποξεία φάση, Θρομβοκυτταροπενία(χαμηλά αιμοπετάλια), Αναιμία (αναγεννητική και μή).
Στις ΒΙΟΧΗΜΙΚΕΣ εξετάσεις μπορεί να βρεθούν αυξημένα τα ηπατικά ένζυμα, η ουρία και η κρεατινίνη, ηλεκτρολυτικές διαταραχές.
Στις Ακτινογραφίες και τους Υπερήχους, χαρακτηριστική ίσως να θεωρείται η διόγκωση των νεφρών και του συκωτιού. Χαρακτηριστική είναι και η εικόνα των πνευμόνων στις ακτινογραφίες θώρακος όταν έχουν προσβληθεί από τη νόσο.
Όλα τα παραπάνω ενισχύουν μόνο την υποψία της νόσου και θα πρέπει να συνοδεύονται από ΕΙΔΙΚΕΣ εξετάσεις που είναι απαραίτητες για την επιβεβαίωσή της.
Η σημασία της Λεπτοσπείρωσης τόσο για την υγεία του ζώου όσο και για την Δημόσια Υγεία, επιβάλλουν την ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ της νόσου και την οριστική της διάγνωση.
Οριστική διάγνωση της νόσου δίνουν εξετάσεις οι οποίες αποδεικνύουν την παρουσία του μικροβίου στο αίμα, στο ούρο ή τους ιστούς του άρρωστου ζώου (καλλιέργειες, PCR, ειδική μικροσκοπική εξέταση). Οι εξετάσεις αυτές δυστυχώς είναι δύσκολες στην πραγματοποίησή τους, διότι εκτός του ότι τις περισσότερες φορές απαιτούν την εξέταση των δειγμάτων σε συγκεκριμένες ημέρες από την έναρξη της νόσου, απαιτούν και ειδικά εργαστήρια για την πραγματοποίησή τους. Η συλλογή των δειγμάτων θα πρέπει να γίνεται πριν την έναρξη χορήγησης αντιβιοτικών. Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας αρκετά συχνά είναι και το κόστος τους.
Άλλος τρόπος διάγνωσης της νόσου είναι ο ορολογικός έλεγχος. Ως εξέταση αναφοράς θεωρείται η δοκιμή M.A.T(microscopic agglutination test). Επίσης ειδική εξέταση που προϋποθέτει την ύπαρξη εξειδικευμένου εργαστηρίου.
Αρκετά αξιόπιστες και πρακτικά πιο εφικτές ΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ μέθοδοι είναι η ELISA και ο έμμεσος Ανοσοφθορισμός. Αυτές είναι μέθοδοι ανίχνευσης ΑΝΤΙΣΩΜΑΤΩΝ(IgG, IgM) κατά της Λεπτοσπείρωσης στο αίμα του ζώου.
Η ELISA είναι η μέθοδος που προτιμάται σε επίπεδο Κτηνιατρικής. Το αίμα του ζώου αποστέλλεται από τον/την Κτηνίατρο σε ειδικό εργαστήριο που πραγματοποιεί την εξέταση και τα αποτελέσματα ερμηνεύονται ΠΑΝΤΑ, σε συνδυασμό με την κλινική εικόνα του ζώου. Συστήνεται η πραγματοποίηση αυτής της εξέτασης να γίνεται σε ειδικό εργαστήριο και από εξειδικευμένο προσωπικό. Η πιθανότητα προσβολής του σκύλου από διαφορετικούς οροτύπους της λεπτόσπειρας, επιβάλλει την ορολογική εξέταση του δείγματος αίματος κατά τουλάχιστον των 4 συχνότερων (L.canicola, L.icterohaemorrhagiae, L.pomona, L.grippotyphosa).
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στην ερμηνεία των ορολογικών εξετάσεων που θα πρέπει να γίνεται υπό το φως προηγούμενων εμβολιασμών αλλά και χρονικής στιγμής πραγματοποίησής τους. Μία ορολογική εξέταση μπορεί να βγει ψευδώς ΘΕΤΙΚΗ αν έχει προηγηθεί πρόσφατος εμβολιασμός του ζώου αλλά και ψευδώς ΑΡΝΗΤΙΚΗ αν πραγματοποιηθεί πολύ νωρίς, κατά την έναρξη της νόσου.
Ζώα με υπεροξεία Λεπτοσπείρωση μπορεί να βγουν αρνητικά στην αρχή και θετικά μετά από 2-4 εβδομάδες.
Πιο σωστά, θα πρέπει να λαμβάνονται 2 δείγματα αίματος. Ένα στην έναρξη της νόσου και ένα στη φάση ανάρρωσης. Ο τετραπλασιασμός του τίτλου αντισωμάτων στο δεύτερο δείγμα, δίνει την οριστική διάγνωση!
Κάτι τέτοιο βέβαια, δεδομένης της οικονομικής δυνατότητας του μέσου Έλληνα ιδιοκτήτη σκύλου, μάλλον αγγίζει τα όρια της υπερβολής! Κατά τη γνώμη και εμπειρία μου, η συμβατή με τη νόσο κλινική εικόνα και το θετικό πρώτο αποτέλεσμα της ορολογικής εξέτασης είναι αρκετά αποδεικτικά στοιχεία για την χορήγηση ειδικής αγωγής. Συχνά δε, η πραγματικότητα μας επιβάλλει την ούτως ή άλλως χορήγηση προληπτικής αγωγής σε ύποπτα περιστατικά όπου δεν υπάρχει η δυνατότητα πραγματοποίησης ειδικών εξετάσεων.
Η ανακοίνωση στον ιδιοκτήτη ότι το ζώο του ίσως να νοσεί από Λεπτοσπείρωση, είναι πραγματική "πρόκληση". Το τελευταίο πράγμα που επιθυμεί ένας Κτηνίατρος είναι να στεναχωρήσει και να πανικοβάλλει τον ιδιοκτήτη που έχει ένα ύποπτο Λεπτοσπείρωσης ζώο μέσα στο σπίτι του. Είναι όμως τέτοια η σοβαρότητα της νόσου και η ευθύνη του Κτηνιάτρου απέναντι στο ζώο και την οικογένειά του, που επιβάλλει την λεπτομερή ανάλυση της κατάστασης όσο τρομακτική κι αν ακούγεται. Από μεριάς ιδιοκτήτη απαιτείται επίσης υπεύθυνη συμπεριφορά, εμπιστοσύνη και καλή συνεργασία με τον/την Κτηνίατρο.
ΝΑ ΘΥΜΑΣΤΕ:
♦Τα χέρια και τα μάτια του Κτηνιάτρου που πραγματικά ενδιαφέρεται για την υγεία ενός ζώου και την ασφάλεια των Ανθρώπων που έρχονται σε επαφή μαζί του, είναι τα πολυτιμότερα μέσα στην αντιμετώπιση όχι μόνο της Λεπτοσπείρωσης αλλά και κάθε ασθένειας!
♦Η Διάγνωση τόσο της Λεπτοσπείρωσης όσο και όποιας άλλης ασθένειας, απαιτεί την εξέταση του ζώου από Κτηνίατρο και τον συνδυασμό τόσο κλινικών όσο και εργαστηριακών ευρημάτων.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ:
Ο/Η Κτηνίατρός σας, θα ζητήσει να πραγματοποιηθεί η ειδική εξέταση για τη διάγνωση της Λεπτοσπείρωσης στο σκύλο σας, όταν έχει σημαντικές ενδείξεις της νόσου:
1.ΟΞΕΙΑ ΝΕΦΡΙΚΗ ΒΛΑΒΗ, χωρίς άλλα προφανή αίτια.
2.ΗΠΑΤΙΚΗ ΒΛΑΒΗ ΚΑΙ ΙΚΤΕΡΟ: κίτρινους βλεννογόνους στα ούλα και μάτια του ζώου, κίτρινο δέρμα.
(Φωτο.από το αρχείο του ιατρείου)
3.ΑΙΜΑ ΣΤΑ ΟΥΡΑ ( ή πολύ κίτρινα έως πορτοκαλί ούρα!).
(φωτο.από το αρχείο του ιατρείου)
3.ΟΞΕΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΔΥΣΧΕΡΕΙΑ ΚΑΙ ΑΙΜΟΠΤΥΣΗ που συνοδεύονται από ευρήματα στις ακτινογραφίες.
4.Συνοδά ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ (αιματολογικά και βιοχημικά).
5.ΑΝΕΞΗΓΗΤΟΥΣ ΠΥΡΕΤΟΥΣ.
6.ΞΑΦΝΙΚΕΣ ΑΠΟΒΟΛΕΣ.
7.ΡΑΓΟΕΙΔΙΤΙΔΑ
Αρκετά συχνά, πολλοί Κτηνίατροι βρισκόμαστε στη δυσάρεστη θέση να πρέπει να πραγματοποιήσουμε νεκροτομή και νεκροψία σε ένα ζώο που πέθανε πριν προλάβουμε να φθάσουμε στην πολυπόθυτη διάγνωση και θεραπεία του.
Ίσως θεωρηθεί πλεονασμός η περιγραφή των νεκροτομικών ευρημάτων σε ένα ζώο που πέθανε από Λεπτοσπείρωση, όμως πραγματικά αξίζει τον κόπο να αναφερθούν, προκειμένου να καταλάβει καλύτερα κανείς πόσο σοβαρή είναι αυτή η νόσος.
Εξωτερικά λοιπόν, σε ένα νεκρό από Λεπτοσπείρωση ζώο μπορεί κανείς να δει ΙΚΤΕΡΙΚΟ ΔΕΡΜΑ ΚΑΙ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟΥΣ(έντονα κίτρινα ούλα, μάτια, δέρμα κοιλιάς).
(φωτο.δανεισμένη από το διαδίκτυο)
Εσωτερικά, χαρακτηριστική είναι η διόγκωση των νεφρών(αν το ζώο πέθανε κατά την οξεία προσβολή),
(φωτο.δανεισμένη από Noah's Arkive. University of Georgia)
Τα πιο "εντυπωσιακά" ευρήματα είναι αυτά των πνευμόνων σε ζώα που πέθαναν από το Αιμορραγικό Πνευμονικό Σύνδρομο της Λεπτοσπείρωσης, όπου κυριαρχούν οι εκτεταμένες αιμορραγίες.
(φωτο.δανεισμένη από Noah's Arkive.University of Georgia)
9.ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ Η ΛΕΠΤΟΣΠΕΙΡΩΣΗ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ?